ژئوتکستایل ها منسوجاتی نفوذپذیری هستند که در هنگام استفاده همراه با خاک، توانایی جداسازی، فیلتر کردن( زهکشی)، تقویت (مسلح سازی)، حفاظت یا تخلیه و در هنگام استفاده با سایر مصالح ژئوسنتتیک نظیر ژئوممبران ها وظیقه حفاظت و مراقبت را بر عهده دارند.
از عمده وظایف مهم ژئوتکستایل در صنعت ساختمان و مهندسی عمران میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- زهکشی (Drainage)
- محافظت (Protection)
- کنترل فرسایش (Erosion control)
- جداسازی (separation)
- فیلتراسیون (Filtration)
- مقاومسازی (Reinforcement)
ژئوتکستایل به خاطر ایفای نقشهایی متنوع دارای زمینههای کاربردی فراوانی میباشد:
- حفاظت ژئوممبران
- فیلتر سیستم های زهکش
- زهکشی زیر زمینی، پشت دیوار حائل، ستونها و سطوح عمودی
- نقش جداسازی در جاده
- روکش جاده
- زیر سازی جاده و باند های فرودگاه
- زیر سازی خط آهن
- سد سازی
- کنترل فرسایش
- سیستمهای محافظت و زهکشی زیر چمن مصنوعی
- لاینینگ و ایزولاسیون تونلها
- فیلتر در کانالهای آبیاری
- فیلتر در سدهای خاکی
- حفاظت سواحل رودخانه و دریاها
- مخازن فاضلاب و لند فیلها در ایزولاسیون تونلها
- مخازن ذخیره آب و مواد شیمیائی
ژئوتکستایلها از نظر نوع ساختار به دو دسته کلی ذیل تقسیم می گردند
- ژئوتکستایل بافته (Woven)
- ژئوتکستایل نبافته (Non woven)
ژئوتکستایل نبافته (Non Woven Geotextile)
ژئوتکستایل نبافته از کنارهم قرارگرفتن الیاف ریز پلیمری و در هم تنیدن تشکیل میشوند. این نوع ژئوتکستایل با روشهای گوناگون نظیر سوزنکاری (Needle Punching)، حرارتی (Heat Bonding) یا شیمیائی (Resin Bonding)، تولید میشود و دارای ساختاری نمدگونه و بدون تاروپودهای مشخص (بی بافت) است.
ساختار متخلخل باعث وجود خواص مطلوبی نظیر موئینگی و جذاب آب، آبگذری، تحمل فشار و ضربات، جذب قیر و از همه مهمتر امکان عبور انتخابی یعنی عبور دادن سیالات در حالی که ذرات خاک اجازه عبور ندارند.
ژئوتکستایلها از نظر جنس الیاف به دو دسته کلی ذیل تقسیم می گردند:
- ژئوتکستایل بر پایه پلی استرها (PES/PET)
- ژئوتکستایل بر پایه پلی پروپیلنها (P.P) و یا ترکیبی از سایر مواد پلیمری
عدم جذب آب توسط الياف پلی پروپیلن و در نتيحه عدم تغيير در خواص مکانيکي آنها بر اثر تماس با رطوبت از خصوصيات بارز اين نوع الياف در مقايسه با الياف ديگر است.
از مهمترین کاربردهای ژئوتکستایل های نبافته می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- حفاظت از سطوح آسیب پذیر نظیر عایق های رطوبتی ( مانند ژئوممبران ها و … ) در برابر ضربات اجسام نوک تیز که می تواند منجر به آسیب به لایه غشایی آببند گردد، در گود های ساختمانی، سازه های زیر زمینی، حوضچه ها و مخازن
- تقویت بستر و خاکریز راه و راه آهن از طریق جلوگیری از اختلاط خاکهای مرغوب با خاکهای نامرغوب
- تقویت روکش آسفالتی از طریق ایجاد غشاء قیراندود شده آب بند که از نفوذ آب از سطح آسفالت به لایه های خاکی زیرین جلوگیری می کند
- جداسازی خاکهای ریزدانه از سنگهای درشت دانه و جلوگیری از آب شستگی بسترهای خاکی در رویه های کنترل کننده فرسایش