واتراستاپ ( Waterstop)
از گذشته دور به دلایل مختلف فنی و اقتصادی از بتن و سازه‌های بتنی برای ذخیره، هدایت و انتقال آب استفاده شده است. تعبیه نمودن درزهای انقباض و انبساط برای کنترل رفتارهای سازهای بتن و جلوگیری از بروز ترک در مقاطع حجیم و بزرگ از یک سو، همچنین محدودیت‌های اجرایی و لزوم قراردادن درزهای اجرایی یا قطع بتن از سوی دیگر، عوامل اصلی نیاز سازه‌های بتنی آبی یا مستغرق به استفاده از مواد و مصالح آب‌بند کننده در مقاطع یاد شده می‌باشند. به همین منظور نوارهای آب‌بند کننده واتراستاپ به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نحوه ی عملکرد و کاربرد واتر استاپ‌ها به این صورت است که آنها طول مسیر جریان و حرکت آب و یا مایعات دیگر را طولانی می‌کند تا آب نتواند از درز نفوذ نماید. همه ی واتراستاپ‌ها معمولا دارای آج هستند که باعث چسبندگی و افزایش طول مسیر آب می‌شود.
واتراستاپ ها از نظر نوع جنس و نحوه نصب به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
- واتراستاپ های پی وی سی که بایستی قبل از اجرا بتن مرحله اول در درز اجرایی نصب گردد.
- واتراستاپ های منبسط شونده (هیدروفیلی یا بنتونیتی) که بعد از اجرا بتن مرحله اول بر روی درز نصب شده و بتن مرحله دوم اجرا می گردد.
واتراستاپ پی وی سی (PVC Waterstop)
نوارهای آب‌بند کننده واتراستاپ باید دارای انعطاف‌پذیری زیاد بوده تا با ابعاد و حجم سازه‌های بتنی و با پیچیده شدن نوع مقاطع و شرایط اجرا تغییر شکل یافته و متناسب با ابعاد و اندازه‌های سازه از نظر ضخامت، پهنا، نوع آج‌ها و تغییرات حفره و … طراحی گردند. از جمله مهمترین ویژگی‌های کیفیتی واتراستاپ درصد ازدیاد طول، مقاومت کششی و سختی آن بوده که باید با الزامات استاندارد CRD-C572 و ISIRI 13277 مطابقت داشته باشد.
همچنین ماندگاری واتراستاپ در شرایط مختلف از جمله محیط‌های قلیایی حائز اهمیت است و باید مورد توجه قرار گیرد، در غیر این‌صورت واتراستاپ در محیط قلیائی، کیفیت خود را به سرعت از دست داده و دچار تغییر حالت گشته و منجر به نشت و بروز سایر مشکلات کیفی نظیر ترك‌خوردگی و نشست تکیه‌گاهی سازه و … می‌گردد.
واتراستاپ های پی وی سی در فرم ها و سایزها مختلفی ساخته و عرضه می شوند. انتخاب واتراستاپ مناسب بستگی به نوع مفصل شما دارد، خصوصا این که مفصل متحرک است یا خیر. واتراستاپ های پی وی سی با قرار گرفتن در مفاصل بتنی به عنوان یک میان پرده‌ی ضد آب از ورود هر گونه مایعات به داخل بتن جلوگیری می نماید. واتراستاپ پی وی سی این ویژگی را دارد که تحت انقباض یا انبساط قرار بگیرد و با این موضوع هیچ گونه مشکلی ندارد.
مواد سازنده واتراستاپ های پی وی سی از مقدار زیادی پلی وینیل کلراید، رزین مخصوص و افزودنی های شیمیایی بتن به عنوان روان کننده و تثبیت کننده تشکیل شده است. استفاده از این مواد باعث می شود تا این واتراستاپ ها دارای ویژگی ها و مزایای فراوانی باشند.
ویژگی ها و مزایای واتراستاپ های پی وی سی (PVC Waterstop)
- انعطاف پذیری زیاد
- مقاومت کششی زیاد
- تنوع سایز و اشکال ظاهری
- درگیری کافی با بتن
- مقاوم در برابر محیط شیمیایی و خورنده
- مقاوم در برابر محیط قلیایی بتن
- حفظ عملکرد و کارایی برابر با عمر بتن
- مقاومت در برابر سرما و یخبندان
- عملکرد مناسب در فشار آب بالا
- عملکرد مناسب در درزهای انبساطی و دارای جابجایی
کاربرد واتراستاپ های پی وی سی (PVC Waterstop)
- آب بندی درز های اجرایی و انبساطی
- رفع نشت سازه های پایین تر از سطح آب های زیر زمینی
- آب بندی انواع سازه های آبی بتنی نظیر سدها، تونل های انتقال آب، کانل ها و …
- رفع نشت سازه های مدفون و نیمه مدفون
انواع واتراستاپ پی وی سی PVC:
- واتراستاپ تخـت داخلی : مناسب برای درزهای اجرایی و قطـع بتـن که نیمی از عـرض آن در بتن قدیم و نیمه دیگر بایستی در بتـن جدید قرار گیرد.
- واتر استاپ تخت کفی : مناسب برای درز انقطاع بتن ریزی های کف و فونداسیون
- واتراستاپ حفره دار داخلی : مناسب برای درزهای انبساطی داخلی, حفره واتراستاپ دقیقا بایستی در درز قرار گـیرد تـا در زمـان انبساط و انقباض سـازه، تنش های وارده را بـه خـوبی کنتـرل نمایـد.
- واتراستاپ دمبلی:مناسب برای آب بندی درزهای انبساطی و اجرایی با قدرت استحکام و کـشش بالا
نحوه نصب واتراستاپ پی وی سی:
برای ثابت نمودن واتراستاپ در قطع بتن بایستی از گیره های فلزی، استفاده گردد و هرگز برای نصب واتراستاپ نبایستی آن را سوراخ نمود، زیرا به جهت افزایش تنش در محل سوراخ و فشار بتن هنگام عملیات بتن ریزی، واتراستاپ دچار پارگی می گردد. گیره واتراستاپ در هر متر طول واتراستاپ به تعداد حداقل 4 عدد و به صورت زیگزاگ به مقاطع بالا و پایین نوار نصب گردیده و نهایتاًبا استفاده از سیم آرماتور بندی، گیره ها به آرماتورها متصل می گردد.
برای اتصال اورلب های واتراستاپ می توان از یکی از دو روش ذیل استفاده نمود:
1-به کمک دستگاه هویه (اتوی واتراستاپ) دو سر واتراستاپ را گرم کرده تا به حالت مذاب درآید سپس دو سر واتراستاپ را بر روی یکدیگر قرار می دهیم تا اتصال انجام شود که پس از سرد شدن به صورت یکپارچه در می آید.
2-به وسیله چسب های صنعتی که برای اتصال نرم مناسب می باشد اتصال دو سر واتراستاپ صورت می گیرد ، بدین ترتیب که تقریبا 30 سانتی متر از دو سر واتراستاپ را بصورت اورلب بر روی هم قرار داده و میان آنها را از چسب مورد نظر آغشته کرده و تحت فشار قرار می دهند تا کاملا یکدیگر را جذب نمایند.
